Временска линија на црковната историја

Оваа статија е никулец (односно има потребна од понатамошно уредување и обработка). Помогнете да ја прошириме оваа статија.

Црковната историја претставува важен дел на Православната христијанска вера. Православните христијани во значајна мера се дефинирани од континуитетот и полнотата со сите оние претходно упокоени во верата отци, кои први ја примиле и проповедале благата Вистина за Господ Исус Христос на светот: оние кои помогнале во правилно исповедање и изразување на Православието, и кои продолжуваат да се движат кон непроменливото а сепак постојанодинамично Свето Предание на Православната Црква.

Новозаветна ера

главна статија: Новозаветна ера

• 6-7 пред Христа Рождество Христово во Витлеем; 14 000 пострадани свети витлеемски младенци
• 26-27 Упокојување на Праведниот Јосиф целомудрен
• 27 Крштение Христово во водите на реката Јордан
• 28 Пресекување на главата на свети Јован Крстител
• 30 Распнување, Воскресение и Вознесение Христово
• 30 Мачеништво на свети првомаченик и архиѓакон Стефан
• 30 Преобратување на свети апостол Павле на патот кон Дамаск

Апостолска ера (33-100)

главна статија: Апостолска ера

• цца. 30-33 Светиот Дух слегува на денот на Педесетница
• 34 Апостол Петар го засновува Антиохиското Епископско Море
• 35 Името Христијанин е за прв пат употребено во Антиохија
• 37 Јосиф од Ариматеа патува во Британија и стигнува во Гластонбери
• 40 Апостол Варнава е испратен од Ерусалим во Антиохија
• цца. 42 Вознесување на апостол Павле до третото небо (2Кор.12,2-4)
• цца. 46-48 Прво мисионерско патување на апостол Павле со апостол Варнава
• 49 Апостолскиот Собор во Ерусалим донесува правило незнабожците да не мора да станат Евреи пред да постанат Христијани
• цца. 49-52 Второ мисионерско патување на апостол Павле со апостол Сила
• 50 Апостол Матеј го завршува Евангелието според Матеј на арамејски
• 52 Апостол Тома пристига во Керала, воведување на Христијанството во Индија
• цца. 53-57 Трето мисионерско патување на апостол Павле (Дап 18,23-21,16)
• цца. 59-62 Четврто мисионерско патување на апостол Павле, пристигање во Рим
• 62 Мачеништво на апостол Јаков Праведен; распнување на апостол Андреј во Патра
• 63 Аристовул поставен за прв епископ на Британија
• 64-68 Први десет големи прогонства на раната Црква, под императорот Нерон
• 66 Бегство на Христијанската заедница од Ерусалим во Пела и други места во Декаполис и Антиохија
• 67 Мачеништво на апостол Петар и Павле во Рим; апостол Лин поставен за прв епископ Римски
• 69 Игнатиј Антиохиски поставен за епископ Антиохиски
• 70 Апостол Марко го пишува Евангелието; Храмот во Ерусалим е разурнат од Римјаните; прогон на Христијаните од синагогите
• 71 Апостол Марко го воведува Христијанството во Египет
• 80 Апостол Лука го пишува Евангелието според Лука; Тит го поставува Колосеумот, место на мачеништво на многу рани Христијани
• цца. 80-90 Напишани Дидаскалиите
• 85 Напишани Делата апостолски од апостол Лука
• 90 Соборот во Јамнија го обележува целосно одделување на старозаветната и новозаветната Црква
• 95 Апостол Јован го пишува Откровението
• цца. 90-96 Прогон на Христијаните под императорот Домицијан
• 96 Апостол Јован Богослов го пишува Евангелието според Јована
• цца. 100 Појава на Христијански катакомби
• Чудесно упокојување на апостол Јован Богослов

Предникејска ера (100-325)

главна статија: Предникејска ера

• 107 Мачеништво на Игнатиј Антиохиски; упокојување на апостол Симеон
• 108-124 Прогон под императорот Трајан, продолжен од императорот Адриан
• 120 Почеток на времето на апологетите: Јустин Маченик, Аристид, Татијан, Атинагора Атински, Теофил, Минук Феликс, Тертулијан и Кодрат
• 124 Апостолите Кодрат и Аристид ги презентираат Христијанските апологетии пред императорот Адријан во Атина
• 128 Грчки превод на Стариот Завет на Аквила
• 130 Преобратување на Јустин Философ
• 132 Побуна на Евреите против Рим, предводена од наводниот месија Бар-Кохба
• 135 Почеток на славење на Рождество Христово како празник во Рим
• 136 Разбиена еврејската побуна од страна на императорот Адријан, забрана за сите Евреи да се вратат во Ерусалим и промена на името на Ерусалим во Елија Капитолина; прва забележана употреба на титулата Папа од римскиот епископ Хигиниј
• 144 Одлачување на Маркион Синопски
• 150 Јустин Философ ја опишува Божествената Литургија
• 155 Мачеништво на Поликарп Смирнски
• 156 Почеток на монтанизмот
• 165 Мачеништво на Јустин Философ
• 166 Како одговор на кватродециманизмот, папата Сотир востановува годишно прославување на Пасха во Рим, како додаток на неделната прослава на Воскресението
• цца. 175 Тацијан ги хармонизира четирите канонски евангелија во една нарација
• 177-180 Прогон под императорот Марко Аврелиј (161-180)
• 180 Иринеј Лионски го пишува „Против ересите“
• 180-192 Грчки превод на Стариот Завет од Теодотиј
• 193-211 Грчки превод на Стариот Завет од Симах
• 197 Кватродециманска контроверза
• 200 Мачеништво на Иринеј Лионски
• 202 Императорот Септимиј Север издава едикт против Христијанството и Јудаизмот; Мачеништво на Харалампиј од Магнезија
• 202-210 Прогон под императорот Септимиј Север (193-211)
• 206 Кралот Авгар IX ја преобратува Едеса во Христијанство
• цца. 209 Мачеништво на Албан Британски
• 210 Иполит Римски, епископ и свештеномаченик, последен римски отец кој зборувал грчки, ги пишува „Одбивање на сите ереси“ (Философумена) и „Апостолско предание“
• 215 Обратување на Тертулијан во Монтаизам
• 225 Упокојување на Тертулијан
• цца. 225-250 Пишување на Апостолската Дидаскалија (Дидахи)
• 227 Ориген го започнува толкувањето на Битието, а го завршува „За Првите Начела“
• 238 Прогонство под Максимин VI; мачеништво на св. Иполит Римски
• 235-238 За време на владеењето на Гордијан и Филип, Арапската Црква проповеда отворено и привлекува добро образовани преобратени
• цца. 240 Ориген ја приготвува Хексапла
• 244 Плотин основа Неоплатонска школа во Рим, како реакција на Црквата
• 246 Павле од Теба во Египет станува првиот христијански пустиник (еремит)
• 247 Рим слави илјадогодишен јубилеј, сведочејќи период на зголемено прогонство на Христијаните
• 248 Ориген го пишува „Против Целз“
• 249-251 Прогон под императорот Декиј VII
• 257-260 Прогон под императорот Валеријан VIII
• 258 Мачеништво на Кипријан Картагински
• 260 Павле Самосати започнува проповед против божественоста на Христос; Римскиот Синод го осудува Севалијанството и Суборданизмот
• 264 Изопштување на Павле Самосати
• 265 „Единосуштен“ (homoousios) е употребен за прв пат од модалните монархијанити
• 274-275 Прогонство под императорот Аврелијан IX
• 270 Упокојување на Григориј Чудотворец; Порфириј Тирски го пишува „Против Христијаните“
• 284 Диоклецијан станува Римски император, ја прогонува Црквата со околу милион маченици; мачеништво на Козма и Дамјан, Андреј Стратилат и 2593 војници со него
• 285 Антониј Велики се повлекува во пустина
• 300 Христијанското население брои 6 200 000, или 10.5% од населението на Римското Царство
• 301 Григориј Просветител го преобраќа цар Трдат I Ерменски во Христијанство
• 302 20000 маченици се запалени во Никомидија
• 303 Почеток на Големото Прогонство (303-311); мачеништво на Георгиј Победоносец
• цца.305-311 Лактанциј ги пишува Божествените Установи
• цца.306 Синодот од Елвира пропишува целибат за клирот и поставува строги казна за изневерување и прељуба, на тој начин станувајќи модел кој подоцна ќе биде прифатен од Западот
• 308 Папата Марцелиј I се спротивставува на попустливоста кон Христијаните кои попуштиле при гонењата
• 310 Ерменија станува првата Христијанска нација; прогон на Христијаните под персискиот цар Шапур II
• 311 Галериј пропишува Едикт на Толеранција, завршувајќи го прогонот а Христијаните во неговите делови на Римското Царство; Дoнатистово востание во Картегина
• 312 Визија и преобраќање на Константин Велики; пораз на Макценциј на Битката на Мувлискиот Мост, правејќи го Константин Цар на Западот; мачеништво на Лукијан Антиохиски
• 313 Миланскиот Едит издаден од страна на Константин Велики и совладетелот Лициниј, официјално прогласувајќи верска слобода во Римското Царство
• 314 Анкирскиот Собор; Арлскиот Собор го осудува Донатизмот
• 315 Неокесариски Собор
• 318 „За воплотувањето“ на свети Атанасиј Велики е објавено; почеток на Аријанството
• 318 Пахомиј Велики основа подвижничка заедница во Тиваидската Пустина, започнувајќи го манастирското општежитие
• 320 Одлачување на Ариј од Александар Александриски; мачеништво на Четириесетте Севастиски маченици
• 320-21 Ликиниј ги засилува мерките против Христијаните на Истокот
• 321 Светиот цар Константин ја прогласува неделата како празник на Воскресението
• 323 Константин Велики гради црква на местото на мачеништвото на апостол Петар во Рим
• 324 Константин го поразува Ликиниј и станува единствен цар на Римското Царство

Никејска ера (325-451)

главна статија: Никејска ера

• 325 Прв вселенски собор одржан во Никеја, кој ја осудува Аријанската ерес, ја поставува Пасхалијата и го објавува Никејскиот Символ на верата (подоцна надополнет, Никео-Цариградски Символ), и го поставува приматот на Апостолските Мориња во Рим, следен од Александрија, Антиохија и Ерусалим.
• 326 Откривање на Чесниот Крст од светата царица Елена; крал Миреј од Грузија станува Христијанин.
• 328 Св. Атанасиј Велики станува Епископ Александриски
• 329 Св. Атанасиј Велики го раколопага Фрументиј за свештеник и го испраќа да ја евангелизира Етиопија
• 330 Византиум е преименуван во Константинопол / Нов Рим, Христијански главен град на Римската Империја, и е посветен на Пресвета Богородица од светиот цар Константин; авва Амон и Макариј Велики основаат манастири во египетскиот Скит.
• 336-338 Св. Атанасиј Велики е прогонет во Трев, околност која ја користи за ширење на монашкото правило на св. Пахомиј Велики и будејќи го интересот за монаштво во Европа.
• 337 Упокојување на св. цар Константин.
• 340 Вулфил го прифаќа Аријанството.
• 341 Антиохијскиот Собор одржан; царот Констанциј ги забранува и пропишува смртна казна за паганските жртвувања и магиски ритуали.
• 345 Упокојување на св. Николај Мир-Ликијски.
• 348 Упокојување на св. Пахомиј Велики и Спиридон Тримфутски.
• 350 Св. Нинијан ја основа Црквата Кандида Каса во Шкотска.
• 351 Појавување на Крстот над Ерусалим.
• 355 Упокојување на св. Нина Кападокиска (Грузиска, рамноапостолна).
• 356 Упокојување на св. Антониј Велики.
• 357 Одржан Сирмискиот собор (денешна Сремска Митровица), од кој произлегува аријанската ткн. Бласфемија од Сирмиум.
• 358 Св. Василиј Велики основа манастир во Понт; почеток на монаштвото.
• 359 Одржани Соборите во Селеукија и Римини.
• 360 Св. Мартин од Турс го основа првиот манастир во Франција; изградена цариградската Света Софија.
• 362 Антиохиска схизма (362-414).
• 361-63 Јулијан Апостат станува Римски император; обид да се возобнови паганството.
• 364 Одржан Соборот во Лаодикија.
• 367 Св. Атанасиј Александриски го пишува Пасхалното писмо, и за прв пат го дефинира Новозаветниот Канон; упокојување на св. Илариј Пиктавијски.
• 373 Упокојување на св. Атанасиј Велики и св. Ефрем Сирин.
• 374 Амвросиј е избран за Епископ на Миланската Катедра.
• 375 Св. Василиј Велики го пишува „За Светиот Дух“.
• 376 Визиготите го прифаќаат Аријанството.
• 379 Упокојување на св. Василиј Велики; императорот Грацијан го издигнува Римскиот Епископ над другите епископи од неговата јурисдикција.
• 380 Христијанството е воспоставено како официјална религија во Римската Империја од страна на императорот Теодосиј Велики; Соборот во Сарагоса го осудува Прискилијанизмот.
• 381 Одржан Втор вселенски собор во Цариград, кој го осудува Македонијанизмот/Пневматомахијанизмот и Аполинаријанизмот, објавувајќи ја светоста на Светиот Дух, потврдувајќи го претходниот Собор, и дополнувајќи го Никео-Цариградскиот Символ; Аријанските епископи се расчинети од страна на Амвросиј Милански на Соборот во Аквилеја.
• 382 Папата Сирициј за прв пат во историјата се здобива со титулата Pontifex Maximus.
• 383 Упокојување на св. Фрументиј од Аксум.
• 384 Соборот во Бордо го осудува Прискилијан.
• 385 Упокојување на св. Григориј Нисски.
• 386 Упокојување на св. Кирил Ерусалимски.
• 387 Блажен Августин е покрстен од св. Амвросиј Милански.
• 391 Упокојување на св. Григориј Богослов.
• 391-392 Затворање на сите нехристијански храмови во Империјата; св. Теодосиј Велики со декрет ги забранува Елеуските мистерии и предизвикува постепено изумирање на паганските жртвување во Александрија и Рим.
• 392 Упокојување на св. Макариј Велики.
• 393 Одржан Хипонскиот собор, кој го објавува Канонот на Светото Писмо; императорот Теодосиј го забранува одржувањето на Олимписките игри како пагански фестивал.
• 394 Св. Епифаниј Кипарски ги напаѓа оригеновите учења како еретички; одржан Цариградски собор.
• 395 Блажен Августин станува Епископ Хипонски; положување на Богородичниот појас во црквата на Богородица Халкопратеа во Цариград; поделба на Империјата со упокојувањето на св. цар Теодосиј Велики.
• 397 Картагинскиот собор го објавува канонот на Светото Писмо; упокојување на св. Мартин Турски и св. Амвосиј Милански.
• 398 Св. Јован Златоуст е избран за Архиепископ на Цариград.
• 399 Анастасиј Римски и други епископи го осудуваат оригеновото учење.
• 401 Блажен Августин го пишува „Исповеди“; папата Инокентиј I го поддржува св. Јован Златоуст и го осудува пелагијанизмот.
• 402 Порфириј од Газа се здобива со императорски декрет со наредба за затворање на паганските храмови во Газа.
• 403 Пребегнување на св. Патрик во Ирска;
• 404 Мачеништво на Телемахос, што резултира со едикт на императорот Хоросиј кој ги забранува гладијаторските борби.
• 405 Латински превод на Светото Писмо како Вулгата од страна на Софрониј Евсевиј Јероним.
• 407 Упокојување на св. Јован Златоуст во прогонство.
• 410 Падот на Рим под Визиготите.
• 410 Аријанскиот Собор во Селеукија ги прогласува Месопотамските несторијански епископи за независни од православниот епископат.
• 411 Пелагиј е осуден на Картагинскиот собор.
• 412 Св. Кирил го наследува неговиот вујко Теофил како Папа Александриски; Хонориј го осудува Донатизмот.
• 415 Св. Јован Касијан основа манастир во Марсеј.
• 418 Основање на аријанско Визиготско Кралство на земјата подарена од императорот Хонориј.
• 418-24 Соборот во Картагина фрла анатема на Пелагијанизмот, со што ја оправдува Авустиновата антропологија.
• 426 Блажен Августин ја пишува книгата „За Градот Божји“.
• 426 Нестор е избран за патријарх Цариградски.
• 429 Целестин I, Епископ Римски, испраќа Епископи на мисија во Британија за справување со пелагијанската ерес; упокојување на Св. Сисој Велики.
• 430 Петар Ивериски основа манастир во близина на Витлеем.
• 431 Одржан Третиот вселенски собор во Ефес, кој ги осудува несторијанизмот и пелагијанизмот, потврдувајќи ја употребата на името «Богородица» за Дева Марија, и потврдувахќи ја автокефалноста на Црквата во Кипар.
• 435 Упокојување на Свети Јован Касијан и Свети Акакиј Мелитински; Несториј протеран во манастир во Сахара со императорски указ.
• 438 Објавен Кодексот на Теодосиј.
• 439 Вандалите ја освојуваат Картагина.
• 444 Упокојување на Кирил Александриски; Лав Велики, Епископ Римски ја аболицира Галската викарија.
• 445 Императорот Валентијан Трети објавува декрет за признавање на приматот на Римскиот Епископ.
• 447 Земјотрес во Цариград, настан при кој едно дете е воздигнато до небесата, каде ја слуша Трисветата песна.
• 450 Основани се првите манастири во Велс.