Свето Писмо
Светото Писмо или Библијата (Библија, од грч. βιβλια, „книга“) е поим за свештени списи, книги кои се вдахновени од Светиот Дух, чувани во Црквата и толкувани низ вековите во периодот од 13 век пред Христа, до последните новозаветни списи од крајот на 1 век после Христа. Во Библијата е собрана Божјата објава запишана во збирка на книги пишувана преку вековите од избрани, праведни луѓе, свети пророци и апостоли, вдахновени од Светиот Дух. Таа е дар од Севишниот со цел да ни го открие Својот вечен план за спасението на човечкиот род преку верата во Неговиот Син, Исуса Христа. Токму затоа Библијата е најважната книга што ја поседува човештвото. Во Стариот Завет книгите со божествено потекло, дадени на човекот преку Мојсеј и другите пророци се сметаат за толку скапоцени, што луѓето ги нарекуваат само Книга на Заветот (1 Мак 1,57; Сир 24,25; Дан 9,2).
Самото име потекнува од ήβίβλος, што значи папирусна трска, одсносно од неговиот деминутив το βίβλίον со значење книгичка, чија множина е βιβλία - книги. Друг назив за Библијата е Свето Писмо, и потекнува од грчкиот новозаветен назив на старозаветните книги ή γραφή (Лк 4,21; 24,32; Јн 20,9), одсносно множината на овој израз αϊ γραφαί (Мт 21,42; Мк 12,10; Јн 5,39). Апостолот Павле поблиску ги определува овие книги со придавката „свети“: γραφαί άγίαι (Рм 1,2), τά ίερά γράμματα; (2 Тим 3,15).
Светото Писмо претставува историја на нашето спасение или постапен развој на Божјиот план за искупувањето и спасението на човекот преку два завета. Ни кажува сѐ што треба да знаеме за Бога, за човекот и за неговото обожување. Писмото е збор Божји упатен до секој човек.
Егзегетска содржина
Содржински, Библијата започнува со создавањето на светото и животот во него, а завршува со есхатолошкото исполнување. Започнува со една градина, а завршува со еден град; започнува со едно прекрасно утро по кое следува ноќ, а завршува со еден ден после кој ќе нема ноќ. Таа со својот почеток ја прекинува вечноста и го започнува времето - молчењето го завршува со „Во почетокот Бог ги создаде небото и земјата“ (1 Мојс.1,1) и го завршува тоа дело со зборовите „Благодатта на нашиот Господ Исус Христос со сите вас, Амин.“ (Отк. 22,21) Го остава човекот покрај затворената врата на рајот, а го поставува пред отворената Небесна врата.
Во првите страници на Светото Писмо има казна, а во последните повик. Крај затворената порта на рајот пред лицето на Адама, што сам си ја затвори, стои ангел чувар со меч, а крај отворената порта стои Светиот Дух и Христос, Кој ги повикува сите да влезат низ неа.
Канони на Светото Писмо
Библијата се дели на два канона: Стар и Нов Завет (завет = сојуз). Стариот Завет претставува Божји договор , завет, сојуз на Бога со Израелот и е припрема за потполната Божја објава и исполнување на Неговото ветување, и Новиот Завет, запечатен со крвта на Божјата Реч, Синот Божји, Господ Исус Христос. Двата канона заедно се напишани од повеќе од четириесет Божји избраници во продолжен временски период од 1 400 години. Во неа има 77 книги.
За Христијаните и Стариот Завет и Новиот се исти по значење. Новиот Завет претставува исполнување на Стариот во кого пак се дадени пророштвата за Месијата, и историјата на Божјото откровение на луѓето. Во Новиот Завет се опишани земниот живот на Нашиот Спасител Господ Исус Христос, Неговите чуда и востанувањето на Христијанската Црква и нејзиниот развиток во првите векови на Христијанството. Секој православен Христијанин е должен секојдневно да го чита Светото Писмо. Тоа претставува сигурен патеводител во животот и најсилна одбрана од демоните и искушенијата.
Стариот Завет е содржан од извесна историска поврзаност со избраниот израилски народ, така што при неговото толкување треба да се има и историско и културно познавање. Тој има пред сѐ педагошки и морален карактер. Во секој случај, секому треба да му биде познато дека Библијата не е мит, туку дека сите нејзини книги се боговдахновени. Во неа има дадено одговори за сеите прашања за човекот и неговиот живот.
Личноста, животот и делото на Господ Исус Христос бледо и тајно се претсавени во Стариот Завет, а јасно се откриваат во Новиот Завет, или како што вели свети Максим Исповедник „Радоста од Новиот авет е тајна на Стариот завет, која скришно е напишана.“ Во Новиот завет, Богочовекот Христос Се открива со живо присуство меѓу луѓето. Во првите четири книги, Светите евангелија, многу јасно и чисто се опишува раѓањето, животот, чудата, учењето, измачувањата, смртта, воскресението и вознесението на Богочовекот. И во другите книги на Новиот завет доминира Неговата личност. Посланијата ги опишуваат и претставуваат првите впечатоци од животот во Христа. Во Делата апостолски опишан е животот на првата Христова црква, а во Откровението изложена е наградата или казната за овој живот и начинот на вечниот живот.
Оттука, целта и на Стариот и на Новиот Завет е една: да ги доведат луѓето поблизу до Христа. „Изучувајте ги писмата, велеше Господ, зашто во нив се наоѓа вечниот живот и тие се сведоштва за мене.“
Освен Светата Библија како извор на Христијанското учење, Светото предание претставува најсигурен гарант како треба да се разбере Библијата. Светото Писмо и Светото Предание, за Православните Христијани се исти по значење. Без Светото Предание, а само со Светата Библија, човек изгледа како некој кому му е даден раскошен дворец на чување а притоа не му е даден клуч за да влезе во него.
