Свето Благовештение

Свето Благовештение

Празникот Благовештение на Пресвета Богородица е посветен на споменувањето и прославувањето на настанот, опишан во Евангелието според Лука (I, 26-38). Во раното Христијанство овој празник имал различни имиња: Зачнувањето на Христа, Благовештение за Христа, Почеток на откупувањето, Благовештение од Ангелот на Марија и дури во VII век на Исток и на Запад бил наречен Благовештение на Пресвета Богородица. Ова е еден од двата празника за време на Велигденскиот пост, кога е разрешена риба.

Празнување

Овој празник е востановен уште во длабоката древност. За негово празнување се спомнува веќе во III век (Слова на св. Григориј Чудотворец за овој ден). Во своите беседи свети Јован Златоуст и блаж. Августин зборуваат за овој празник како за древно и вообчаено црковно торжество. Во периодот V-VIII в., наспроти ересите што ја омаловажувале Личноста на Богомајката, празникот бил особено возвеличен во Црквата. Во VIII век св. Јован Дамаскин и Теофан митрополит Никејски, ги составиле празничните канони, кои и денес се пеат во Црквата

Богословие

Благовештeнието е ден на добрата вест за тоа, дека во целиот човечки свет се нашла девојка која толку му верувала на Бога, која била толку длабоко способна за послушност и за доверба, што од неа ќе може да се роди Божјиот Син. Човековиот род ја родил, ја принел како дар на Бога, девојката што во својата царствена човечка слобода била способна да стане Мајка на Божјиот Син, кој слободно се предаде Себеси за спасение на светот.

Воплотувањето на Божјиот Син, од една страна, е дело на божјата љубов; на крстната, љубовната и спасителна љубов и на Божјата сила. Но, истовремено, воплотувањето на Божјиот Син е дело на човековата слобода. Св. Григориј Палама вели дека; „воплотувањето би било исто толку неможно без слободната човекова согласност на Божјата Мајка, како што тоа би било неможно без творечката Божја волја.” И во овој ден на Благовештението, ние во Божјата Мајка ја созерцуваме Дева, која со сето срце, со целиот ум, со сета душа, со целата своја сила умеела да му се довери на Бога до крај. Таа навистина својот живот му го предала на Бога, примајќи ја со вера - односно со несфатлива доверба - веста за тоа дека токму таа ќе стане Мајка на воплотениот Божји Син. За неа праведната Елисавета вели: „Блажена е таа што поверува, зашто ќе и’ биде она што Господ и’ го кажа…” Во Божјата Мајка ние ја наоѓаме восхитната способност за целосно доверување на Бога. Но, таа способност не е вообичаена: таква вера во себе може да се искова со подвигот за чистота на срцето, со подвигот на љубовта кон Бога, со подвигот - како што велат отците: „Пролеј ја својата крв и ќе го примиш Духот…”

Свето Благовештение во Светото Писмо

А во шестиот месец, Бог го испрати ангелот Гавриел во галилејскиот град, по име Назарет, при девица свршена за маж, по име Јосиф, од Давидовиот дом. А името на девицата беше Марија. И кога ангелот дојде при неа и рече: „Радувај се благодатна! Господ е со тебе, благословена си ти меѓу жените!” Таа се уплаши од тој збор и размислуваше: каков поздрав ќе биде тоа? Тогаш ангелот и рече: „Не бој се Марија, зашто си нашла милост пред Бога. И ете, ќе зачнеш и ќе родиш Син, и ќе Му го дадеш името Исус. Тој ќе биде голем и ќе се нарече Син на Сèвишниот. И Господ Бог ќе Му го даде престолот на Неговиот татко Давид. И ќе царува над Јакововиот дом довека, и Неговото Царство не ќе има крај.” А Марија му рече на ангелот: „Како ќе биде тоа, кога не знам за маж?” Ангелот одговори и ѝ рече: „Светиот Дух ќе дојде на тебе и силата на Сèвишниот ќе те осени; затоа Светото кое ќе биде родено од тебе - ќе се нарече Божји Син. И ете твојата роднина Елисавета, и таа зачна син во својата старост. И тоа е веќе шестиот месец за неа, која ја наречуваат неплодна. Зашто ниеден збор од Бога нема да остане без сила.” Марија му рече: „Еве ја Господовата слугинка, нека ми биде според твојот збор!” И ангелот си отиде од неа.

Химнографија

Тропар

глас 4

Денес на спасението наше е почеток и јавување на предвечната тајна:

Синот Божји – Син на Дева станува, и Гавриил благодат благовествува.

Затоа и ние со него кон Богородица да извикаме :

радувај се, Благодатна, Господ е со Тебе.

Кондак

глас 8

На борбената Војвотка победителни, како избавени од зла,

благодарствени Ти воспеваме, Твоите слуги, Богородице,

но, како што имаш сила непобедлива,

од секакви беди ослободи нè, да Ти велиме:

радувај се, Невесто Неневестна.

Величание на Богородица

Архангелската вест ти ја извикуваме, Чиста:

радувај се, Благодатна, Господ е со Тебе.

Задостојник

глас 4

Благовестувај, земјо, радост голема,

фалете ја, небеса, Божјата слава. Како одушевен Божји ковчег,

никако да не те допре рака на скверните,

устите пак, на верните кон Богородица немолчно,

веста од Ангелот воспевајќи ја, со радост да извикуваат:

радувај се, Благодатна, Господ е со Тебе.