Апостол Андреј
Свети апостол Андреј (грч: Ανδρέας) - е првиот ученик на Господ Исус Христос, од каде се нарекува и Првоповикан. По потекло е од Витсаида, и е брат на св. апостол Петар. Претходно бил ученик на свети Јован Крстител, од кого и ги слушнал зборовите за Христос како Агнец Божји (Јн 1,40-42) и Го препознал Помазаникот во Неговиот Лик. Бил поставен за апостол на брегот на Галилејското Езеро (Мт 4,18) и до своето мачеништво бил и останал верен следбеник Христов (Мк 13,3; Јн 6,8; 12,22). Неговиот спомен се празнува на 13 декември (30 ноември).
Кратко житие
Светото Предание сведочи дека апостол Андреј го започнал своето апостолско дело во Витинија и Понт, на јужните брегови на Црното Море. Потоа, тој патувал на територијата на Византија, каде основал Црква, поставувајќи го Стахиј, еден од седумдесетемина, кој Христос Самиот го избрал, за прв Епископ. Проповедал во Византија, Тракија, Русија, Епир и на Пелопонез. Во синагогата во Амис ги преобратил Евреите во Христијани, ги крстил, лечел болни и ја организирал Црквата. По неговите молитви многу пагански храмови се разрушиле, а оние кои на почетокот му се спротивставувале, се разболувале и повторно нему му се обраќале за исцеление.
Бил и во Херз на Крим, од каде по реката Днепар допловил во пределите на денешен Киев. Тогаш таму живееле предците на Словените, и свети Андреј им ја проповедал Христијанската богооткриена наука. На еден киевски брод подигнал крст, и прорекол дека Киев ќе постане едно од главните бедеми на Христијанството, каде ќе се изградат многу цркви. Од таму заминал за Новгород, па потоа во Рим. Бил фатен од жителите на Рим, кои откако виделе дека по неговите молитви апостол Матеј се ослободил од затвор, го измачувале, и мислејќи дека е мртов, го фрлиле во некоја дупка. Таму му се јавил Самиот Христос, Кој го исцелил и заповедал да ја продолжи својата апостолска мисија. Следниот ден, кога мачителите го виделе, се зачудиле и поверувале во Господ Исус Христос. Во една прилика, воскреснал едно дете, кое било син единец на неговата мајка.