Свето Евангелие

Свето Евангелие - примерок од 6 век на грчки, со приказ на излекувањето на слепиот

Евангелие (грч. εύαγγέλιον - блага, радосна вест), е блага и радосна вест за спасението на човекот преку Господ Исус Христос, ветено за „семето на жената“ (Битие 3,15) на основа на пророштва (Ис 61,1) кои се исполниле во воплотената Втора Личност од Пресвета Троица. Во смисолот на самиот збор влекува богатата содржина на ветувањето за сеспасителната Божја благодат во Христа (Дап 20,24; Рм 1,1-2; Лк 1,15) и благовеста за Царството Божјо (Лк 6,16, Мт 4,23; 9,35). Христос е центарот на благовеста, на Евангелието, и поради тоа Неговата Личност и Светото Евангелие никогаш не можат да се одделат (Мк 8,35; 10,29). Чекор понапред, Христос е центарот на целото Свето Писмо.

Терминот „евангелие“ со тек на времето започнал да се толкува како приказ за земниот живот Христов (Мк 1,1). Затоа често се зборува за четири Евангелија како за различни зборници во кои се проповеда за животот и спасителните дела на Спасителот на земјата. Со оглед на тоа дека овие канонски книги се боговдахновни, тие носат ознаки по оние кои ги напишале, на пр. Евангелие според Матеја, според Марка итн. што имплицира дека Евангелието е Богооткриено, но е запишано по кажувањата на Матеја, на Марка итн.

Оригиналност и автентичност

За оригиналноста и автентичноста на четирите Евангелија сведочат најраните христијански писатели и свети отци. На пример, свети Климент Римски (околу 100 година) во Првото послание до Коринтјаните покажува познавање на три Евангелија; свети Игнатиј Богоносец (околу 110 година) во своите посланици има наводи, по сеќавање, од Евангелието по Матеј; свети Поликарп Смирнски (околу 156 година) во неговата Посланица до Филипјаните има многу наводи од Евангелието по Матеја, и го цитира 1 Јн 4,3. Свети Иринеј Лионски (од 140 до 202 година) говори за четирите Евангелија, па дури и ги изнесува причините поради кои има само четири Евангелија. Свети Јустин Маченик наведува голем број на цитати од Евангелијата по Матеја и Лука, а неколку од Марка и Јована. Свети Климент Александриски нуди јасно сведоштво дека христијанските заединици едногласно ги признавале четирите Евангелија. И Тертулијан (250) се застапува за автентичноста на Евангелието по Лука.

Сите четири Евангелија се наоѓаат во најстарите преводи на Новиот Завет, на старосириски (пешито) и старолатински (итала) јазик.

Што се однесува до докажувањето на вистинитоста на Евангелијата, првите три го содржат Христовото претскажување за разрушувањето на Ерусалим, а се напишани пред ова да се случи (70 година). Тоа е очигледно по стилот на изразување, а и според тоа што говори за знаците кои ќе претходат на настанот, отколку за страшната стварност (значи, нуди идна перспектива). Евангелието по Јован, пак, е напишано многу подоцна од првите три, надвор од Палестина, во Ефес. Токму поради тоа, свети апостол Јован детално ји објаснува еврејските изрази и обичаи, затоа што очигледно, биле многу малку познати. Во тоа Евангелие не се збори ниту за разурнувањето на Ерусалимскиот храм и пропаста на државата; значи, авторот го пишувал тоа Евангелие после оваа случка, и затоа не било потребно да ја образложи.

Евангелија

Канонски

• Свето евангелие според Матеја
• Свето евангелие според Марка
• Свето евангелие според Лука
• Свето евангелие според Јована

Неканонски

• Тајно евангелие според Марка
• Вистинско евангелие според Матеја
• Евангелие според Тома
• Евангелие според Филип
• Евангелие според Петар
• Евангелие според Марија
• Евангелие според Египтјаните
• Евангелие според Евреите
• Евангелие според Јаков
• Евангелие според Хермес