Света Евхаристија

Од Православна-енциклопедија
Преработка од 09:52, 10 јуни 2009; направена од Iacovibus (разговор | придонеси) (Тајната Вечера и Евхаристијата)
Прејди на: содржини, барај
Света Евхаристија

Светата Евхаристија (грч: Θεία Ευχαριστία, Κοινωνία) во Православното Предание се вика Тајна на Тајните или Тајна на Црквата, кој која сѐ води, и од која сѐ произлегува. Таа е срце на црковниот живот, извор и цел на сите црковни учења и установи, и без не Христијанството е незамисливо. Светите Отци на раната Црква ја сметаат Евхаристијата за најважен и основен дел на Црковнотото собрание, затоа што таа дава значење и смисол на сите богослужби. Во потесен смисол, во Црквата ја означува благодарствената молитва пред осветувањето на лебот и виното во текот на Литургијата.

Зборот евхаристија значи благодарење. Општото значење на Евхаристијата како господова трпеза е благодарење на Бога во Христа и Светиот Дух, за сè што Тој направил во создавањето, спасението и прославување на светот.

Значење

Со воплотувањето на Бога Логосот, Христос е најочигледната единствена стварност и вечна радост. Преку слегувањето на Светиот Дух врз апостолите на денот на Педесетницата, Црквата е таа која станува Тело Христово. Токму во тој контекст, Исус Христос е совршената Евхаристија, затоа што во полнотата на благодарноста Се принесол Себе на Бога, еднаш за секогаш. Преку принесувањето на нашиот леб и вино пред Господа, верните остваруваат жива средба со Живиот и Воскреснат Христос.

Бескрвна Жртва

Жртвите постојат уште од Стариот Завет, и тоа како крвни жртви, при кои се принесувале: овци, кози, грлици и гулаби, и бескрвни: класови, брашно, зејтин, темјан, леб и вино. Според својата цел, пак, тие се делеле на жртви сепаленици (за грев и кривица) и жртви на мир и спасение (жртви на фалење и благодарност).

Старозаветните жртви не можеле да ја отстранат вината на прародителскиот грев, иако биле заповедани од Бога. Тие биле само знаци и символи кои укажуваат дека човекот пред Бога е грешен и треба да копнее за искупување, и го наговестувале тоа што требало да се случи во иднината, т.е. големата Жртва на помирувањето – Господ Исус Христос. И токму тоа што жртвите на Стариот Завет не успеале да го сторат, беше остварено преку жртвувањето на Агнецот Божји, овоплотениот и единородниот Син Божји.

Литургијата, како Света Жртвена богослужба, односно Евхаристијата, е Жртва на потполно почитување (од Синот кон Отецот); Жртва на потполно помирување (преку оваа Жртва човештвото се помири со Бога); Жртва на потполна молба и Жртва на потполна благодарност (Бог покажа најголема добрина кон луѓето со Жртвата на Својот Син, а луѓето не може подобро да ја изразат својата благодарност, од тоа кога постојано се сеќаваат на таа добрина во Светата Литургија).

Евхаристијатаа е постојана Жртва на Новиот Завет, во која Исус Христос, во вид на леб и вино, на бескрвен начин се жртвува, со рацете на свештеникот, на небесниопт Отец, како што некогаш се жртвуваше на Крстот на крвен начин. Светата Евхаристија по својата суштина е истата Жртва како и таа која Христос ја принесе на Крстот, и тоа со една и иста цел: за простување на гревовите на светот.

Само начинот на жртвувањето е различен: Жртвата на Крстот е крвна, а тука станува збор за жртвување на прославениот Христос на бескрвен начин; на Крстос Синот Божји се жртвува само еднаш и на едно место, а тука повеќе пати и на многу места; на Крстот – за да ни стекне богатство на дарови, а овде за да нè причести со изворот на Своите дарови.

Реалност и символизам

Евхаристијата во Православната црква е сфатена како вистинско Тело и вистинска Крв Христова. Така, јадејќи го лебот и пиејќи го виното коишто се мистично осветени со Светиот Дух, имаме вистинско соединување со Бога преку Христа којшто самиот се нарекува Леб на животот (Јован 6.34,41).

Православната Црква го отфрла учењето за тоа дека евхаристиските Свети Дарови се само интелектуални и психолошки симболи. Меѓутоа, зборувајќи за евхаристиските Дарови, православното предание, сепак, често го употребува терминот символи, а литургијската жртва ја нарекува духовна и бескрвна.

Црквата се користи со овие зборови затоа што во Православието - реалното, изворното, стварното не му се спротивставува на символичкото, духовното или мистичкото. Напротив, според православното гледиште сета стварност: светот и самиот човек - се реални и притоа и символични и мистични до таа мерка, што самата таа стварност ни го открива и објавува Бога.

Тајната Вечера и Евхаристијата

На Тајната Вечера, Господ Исус Христос за прв пат ја востановува Светата Тајна Евхаристија. Како што може да се прочита во Новиот Завет:

И кога јадеа, зеде Исус леб, го благослови, го прекрши, па им даде и рече: „Примете, јадете; тоа е Моето тело.“ Потоа ја заеде чашата, заблагодари и им ја даде; и се напија од неа сите. И им рече: „Тоа е Мојата крв на Новиот завет, која се пролева за мнозина. “

Господ ја нагласува важноста на оваа света тајна (Јован 6,53-54):

„Вистина, вистина ви кажувам; ако не го јадете телото на Синот Човечки и не ја пиете крвта Негова, не ќе имате живот во себе. Кој го јаде Моето тело и ја пие Мојата крв, има живот вечен и Јас ќе го воскреснам во последниот ден.“

Оваа заповед, и оваа света тајна апостолите и првите Христијани ја вршеле редовно. Постепено на светата тајна Причестување се додавале други молитви, песни и проповеди, и така настанала Светата Литургија или централното богослужење во Црквата.

Видете исто така

  • Света Литургија
  • Тајна Вечера